Bir Geyşanın Anıları

Bir Geyşanın Anıları kitabını okuduğumda anlatamayacağım kadar çok etkilendiğimi itiraf ederek konuya başlasam olur mu ...?
Belki  birinci şahsın ağzından ve gözünden anlatıldığı için gerçek sandım ...
Belki geyşaların farklı dünyalarının kapılarını aralamak bende heyecan yarattı ....
Belki de üslup idi beni büyüleyen ...

Sayuri işte öyküm böyle başlıyor der ;

" Küçük balıkçı köyümüz Yoroido ’da “Sarsak Ev” adını verdiğim kulübede yaşıyordum. Kulübe ,  okyanustan gelen rüzgârın her zaman estiği kayalığın yakınındaydı . Çocukken bana okyanus , çok kötü soğuk algınlığına yakalanmış gibi gelirdi , çünkü hiç durmadan tıksırır ve feci bir şekilde hapşırır gibiydi . Rüzgar denizden muazzam serpintiler getiriyordu . Ben küçük evimizin , okyanusun yüzüne yüzüne hapşırmasından huylanıp rüzgarın yolundan çekilebilmek için arkaya yaslandığına karar verdim . Eğer babam , bir gemi enkazından bir kalas alıp saçak altına yerleştirmeseydi evimiz yıkılabilirdi . Bu da eve değneğine yaslanmış sarhoş bir ihtiyar görüntüsü veriyordu . " syf 13

Bir geyşanın gelebileceği en iyi seviyeye gelse bile kendi hayatı hakkında söz sahibi olamaması , giyeceği kimononun bile başkaları tarafından seçilmesi ....
Bir kelebek kadar narin görünen geyşaların duygularını göstermeden güçlü olmaya çalışması ...
Büyüleyici , kırılgan , masalsı duran gizemlerle dolu yaşamlar ...
Olgun bir kadın olan Sayuri 'nin anlatımıyla ; küçücük kız çocuğu zamanlarını , genç kızlığını , çırak geyşa halini ve yetişkin geyşa oluşunu dinliyoruz ...
Japonya'daki bir köydeki evinden alınan sıradan bir köylü kızının masalsı geyşa olması ....
Okurken Sayuri ile birlikte yaşamış gibi olduğum için bir geyşanın yaşadığı hayat gerçekten de masalsı mı ,  ondan da emin bile değilim ...
Belki bu masalsı duruş yaşamlarının kısıtlamalarla örülü ve gizli hayatlar oluşundan ....

" Babamın yüzü kırışıklıklarla doluydu ve her kırışığa bir sorunu yerleştirmişti, öyle ki , artık bu yüz onun yüzü değildi de , her dalında bir kuş bulunduran ağaç gibiydi .  " syf 14

Bir Geyşanın Anıları

Chiyo 9 yaşında bir çocuk ; annesi hastalıktan ölmek üzere , balıkçılık yapan yaşlı babası ve ablası ile  beraber yaşıyor ... Annesi öldükten sonra nasıl yaşayacaklarını düşünüyor ... Derken baba ağlayarak iki kız kardeşi geyşa eğitimi alınan bir okiyaya satar ...  Abla ile bir şekilde yolları ayrılıyor ... Tek başına kaldığı okiyada bir geyşa olabilmek için eğitim almaya başlar . Geyşa olmanın aynı zamanda bir sanatçı olması gerektiğini öğrenir . Dans ve müzik dersleri alır . Ama hep yüreği , geyşa olmayı değil de o küçük balıkçı köyüne dönmeyi ister . Ancak önce ablasını bulması gereklidir . Bir de okiyada yaşayan geyşa Hatsumomo vardır ki ; Chiyo için hiç iyi planları yoktur . Chiyo'nun güzelliğini ve büyüleyici mavi gri gözlerini kıskanır . Gelecekteki rakip gözüyle bakar . Chiyo 'dan kurtulmak için ablası Satsu 'nun yerini söyler . Chiyo ablasını bulur ve kaçma planları yapar , ama sadece Satsu kaçabilir . Chiyo ise yakalanır .
Okiyadan kaçmaya çalışmakla adını lekelemiş olur ve ceza olarak da geyşa eğitimine son verilir . Borçlarını ödemesi için okiyada hizmetçilik yaptırılır . Ailesinin ölüm haberini aldığında artık hayatta bir amacının olmadığını düşünerek dışarda bir yerde ağlarken yanına yabancı bir adam yaklaşır . Bir şekilde Chiyo 'yu gülümsetmeyi başarır . Önemli bir şirketin başkanı olan bu adamı herkes Başkan ismiyle çağırır . O gün bir mendil içinde bozuk para veren Başkan aynı zamanda küçük Chiyo 'nun gönlünü de fetheder . Chiyo 'nun tek amacı Başkan 'ı görebilmek olur . Ama bunun için de geyşa olması gereklidir .
Hatsumomo ise ; Chiyo'nun evdeki varlığına bile dayanamamakta ve kıza sürekli eziyet etmektedir . Bir gün Chiyo 'nun kaldığı okiyaya , Hatsumomo'nun ezeli rakibi olan Gion'un en güzel ve ünlü geyşası Mameha  gelir . Chiyo'nun ileride başarılı bir geyşa olacağını düşünerek eğitimini bir şekilde üstlenir . Ancak 20 yaşına kadar okiyaya olan borcunu ödemesi şartı vardır .
Chiyo bir geyşa olmayı başarır ve Sayuri ismini alır . Hatsumomo'nun kıskançlıkları bitmez , aksine artar . Sayuri 'nin borçlarını ödeyebilmesi için başarılı bir geyşa olması , tanınması gereklidir. 2. Dünya Savaşı etkileri çoğaldıkça yaşadıkları daha da zorlaşır . Sayuri 'nin tek isteği ise mendilini sakladığı Başkan ile tekrar görüşmektir .

Geyşa olabilmek için yaşadıkları , hayata tutunabilmek için kendine bir dal arayışı , Başkan 'a duyduğu saygıyla karışık masumane aşk  .... Sonunu kestiremediğim bir kitap ...

Spoiler veriyor gibi gözüksem de kitabı okumak gerçekten bambaşka ...
Bazılarına göre oldukça sıkıcı , zor anlatımlı ve oldukça kalın bir kitap gibi görünebilir ....
Benim için ;
Yaşananlar ve tasvirler oldukça ayrıntılı ... Hayalinizde canlandırmanız kolay ...
Basit anlatım dili , kullanılan kelimeler ve betimlemeler kitabın su gibi akmasını sağladı ...
Tüm bunlarla da  içinde yaşadığınız öyle gerçek bir hikaye ki ....
Gizli kalan geyşa yaşamına girmiş gibi hissediyorsunuz kendinizi ...
Kitaba başlarken gerçek bir yaşam hikayesi sanıyordum . Oysa kitabın sonundaki teşekkür kısmını okuyunca ; Sayuri'nin öyküsü bir kurgu olduğu halde diye bir ibare yer alıyor ... Bunu da kitabın sonunda fark ettim ...
Kurgu olduğunu öğrenmek hayal kırıklığı yarattı bende ...

Amerikalı yazar Arthur Golden'ın 1997'de yayımlanan  kurgusal bir tarihi romanının filmini hala izlemedim  .... Kitap öncesi filmi seyredenler pişman olmuş ki o zaman ben şanslı sayıyorum kendimi ...
Japonya'da yaşayan bir geyşanın II. Dünya Savaşı öncesi ve sonrasındaki kurgusal hikayesinin anlatıldığı romanın film versiyonu 2005 yılında gösterime girdi .
Film gösterildiği dönemde altı dalda Oscar adayı oldu ve üç tanesini de kazandı .  En İyi Görüntü Yönetmeni , En İyi Sanat Yönetmeni ve En İyi Kostüm Tasarımı .... 
Film Japon kültürünü anlattığı halde Çinli oyuncu kadrosu nedeniyle doğuda ciddi eleştiriler aldı .
Çin'de ise Çinli oyuncuları geyşa olarak görmeyi istemedikleri için gösterimi yasaklandı .

Kitap arka kapağından ;

' Bu destansı roman hızla yok olan bir dünyayı gözler önüne seriyor. '
- The Times-
' Büyüleyici... anlatı sanatının en güzel örneklerinden biri... okumaya doyulmuyor. '
- Observer-
' İnanılmaz bir düş dünyasına sahip olan Golden, Sayuri'nin anılarını şiirsel bir dille anlatıyor. '
- Independent-
' Bu olağanüstü kitap yok olmuş bir dünyayı tün ayrıntılarıyla okurlara sunuyor. '
- Daily Mail-